یادگیری یک زبان برنامهنویسی همیشه یک ماجراجویی هیجان‌انگیز است. خواه شما یک برنامه‌نویس تازه کار باشید و یا یک برنامه‌نویس حرفه‌ای باشید، انتخاب زبان درست برنامهنویسی همیشه یک دغدغه بزرگی است. وقتی یک زبان جدید برنامهنویسی انتخاب می‌کنید، به این معناست که وقت و انرژی زیادی را باید صرف آن کنید تا بتوانید بر آن مسلط شوید. پس باید در انتخابمان دقت کنیم و اشتباه نکنیم. در این مقاله قصد داریم زبان‌هایی که نباید آن‌ها را در سال 2023 یاد بگیرید را معرفی کنیم.
برای اینکه بتوانیم بهترین زبان برنامهنویسی را انتخاب کنیم، باید تحقیقات زیادی انجام دهیم تا به نتیجه درستی برسیم. هدف از این مقاله هم همین است. این مقاله به شما کمک می‌کند که اگر زبانی را انتخاب کرده‌اید و احتمالا جایگزین بهتری دارد، آن را بشناسید.
فهرست مطالب
1. جاوا (Java)
طبق آماری که در ابتدای سال 2022 (1400) توسط سایت TIOBE بررسی شده است، زبان جاوا سومین زبان پرطرفدار دنیاست و هم اکنون بسیاری از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها از زبان جاوا برای توسعه خود استفاده می‌کنند. با اینکه این آمار به شما به وضوح می‌گوید که یادگیری جاوا به معنای این است که شما احتمالا در آینده به مشکلی بر نخواهید خورد، اما آیا جایگاه سومی به معنای بهترین زبان برنامهنویسی است و جایگزین بهتری ندارد؟ قطعا خیر. زیرا در دنیای تکنولوژی و فناوری، سرعت تغییرات بسیار سریع و گسترده است و در همین راستا نیاز‌ها و ملزومات نیز به سرعت تغییر می‌کنند.
اگر ما به چند سال پیش برمیگشتیم، قطعا جاوا بهترین زبان برای یادگیری بود اما اکنون ما در سال 2023 زندگی می‌کنیم و حالا جاوا یک زبان قدیمی است. بیشترین استفاده جاوا هم اکنون در توسعه اپلیکیشن‌های اندرویدی است اما در سال 2019 گوگل رسما اعلام کرد که باید کاتلین (Kotlin) را جایگزین جاوا کرد و اکنون زبان منتخب توسعه اپلیکیشن‌های اندرویدی دیگر جاوا نیست و کاتلین است!
جایگزین جاوا: کاتلین یا اسکلا (Scala)
اسکالا را می‌توان از خانواده نزدیک جاوا دید. این زبان هر دو قابلیت شی گرایی و برنامهنویسی Functional را در خود دارد و طبق مطالعات اسکالا سریعتر از جاوا عمل می‌کند. هر دو زبان نیز بر روی JVM اجرا می‌شوند.
کاتلین هم اکنون بهترین زبان برای توسعه اپلیکیشن‌های محبوب‌ترین سیستم‌عامل یعنی اندروید است. با اعلام گوگل در سال 2019، کاتلین جایگزین جاوا برای توسعه اپلیکیشن‌های اندرویدی شد. وقتی گوگل کاتلین را جایگزین جاوا کرده است، به این معناست که یک زبان بهتری در بازار وجود دارد و برای آن برنامه‌ریزی‌های زیادی شده است.
هم اکنون جامعه برنامه‌نویسان کاتلین روز به روز در حال بزرگتر شدن است و این زبان به سرعت در حال پیشرفت است و در آینده بسیار بزرگتر خواهد شد. بهتر نیست یک زبانی که آینده آن تضمین شده است را جایگزین جاوا کنیم؟
حال شاید سوال برایتان باشد که کاتلین را انتخاب کنیم یا اسکالا را؟ طبق بررسی‌هایی که شده کاتلین در عملکرد و کارایی بهتر از اسکالا عمل می‌کند و آینده بهتری را می‌توان برای آن متصور بود. کاتلین نیز قابلیت تبدیل به بایت کد برای اجرا بر روی JVM را دارد.
ممکن است این را دوست داشته باشید: دوره شروع برنامهنویسی با کاتلین برای مبتدیان
2. پی اچ پی (PHP)
همانطور که می‌دانید PHP یک زبان برنامهنویسی بسیار محبوب است و همزمان با گسترش HTML و CSS این زبان نیز محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرد. هم اکنون هم در بازار جهانی PHP جز بهترین زبان‌های برنامهنویسی برای یادگیری است اما می‌دانید بزرگترین مشکل PHP چیست؟
PHP فقط یک زبان بک‌اند سمت سرور (backend) است و مخصوصا برای توسعه بک‌اند سمت سرور ساخته شده است. بنابراین با آن نمی‌توانید اپلیکیشن برای موبایل یا دسکتاپ بسازید و این نشان دهنده این است که این زبان نسبت به جاوا قابلیت‌های کمتری را دارد.
همچنین این زبان برخی قابلیت‌های مدرن توسعه سمت سرور را ندارد و وقتی آن را با یک فریمورکی مانند Nodejs مقایسه می‌کنیم، خواهیم دید که Nodejs پلفترمی بهتر برای توسعه سمت سرور است.
PHP زبان بدی نیست و هدف از این توضیحات این است که بگوییم PHP را نمی‌توان در آینده به اندازه حال معروف متصور بود. رقبای بهتر و مدرن‌تری در بازار وجود دارند و احتمالا PHP محبوبیت خود را از دست خواهد داد.
جایگزین PHP: جاوا اسکریپت، پایتون یا Golang
احتمالا وقتی زمانتان را برای PHP بگذارید، فقط می‌توانید برنامه‌نویس بک‌اند سرور باشید و نمی‌توانید در شاخه‌های دیگر برنامهنویسی کاری انجام دهید. این یک محدودیت بزرگی است. اگر زبانی مانند جاوا اسکریپت، کاتلین یا پایتون را انتخاب کنید، دست شما بسته نخواهد بود. می‌توانید در شاخه‌های دیگر هم به راحتی وارد شوید زیرا این زبان‌ها در هر جای دیگری هم امکان توسعه را به شما خواهند داد. انتخاب PHP به عنوان زبان اول برنامهنویسی احتمالا به معنای این است که بهترین استفاده را از زمانتان نخواهید کرد.
3. Objective-C
اگر به توسعه اپلیکیشن برای سیستم‌عامل‌های کمپانی اپل یعنی IOS و MacOs علاقه دارید، باید بدانید که در ابتدا بهترین زبان برای توسعه اپلیکیشن برای این سیستم‌عامل‌ها زبان Objective-C بود. با اینکه Objective-C زبانی بود که برای اپل (Apple) یک انقلابی بشمار می‌آمد، اما تصمیم گرفت که زبان دیگری را جایگزین آن کند که بسیار بهتر باشد. اینگونه زبان سوئیفت (Swift) متولد شد.
Swift در سال 2014 رسما معرفی شد. هدف از ساخت Swift، یک زبان منعطف‌تر و بهتر برای آینده بود. اپل در همان زمان زبان ترجیحی برای توسعه اپلیکیشن‌های IOS را تغییر داد و Swift را معرفی کرد. پس از معرفی سوئیفت اپل در حال به حاشیه راندن Objective-C است تا آن را در نهایت به کلی حذف کند.
جایگزین Objective-C: سوئیفت
Objective-C زبانی است که در حال از دست دادن سلطه خود است و در حال جایگزینی با Swift است. بنابراین انتخاب سوئیفت قطعا انتخاب درستی خواهد بود و نباید برای زبانی وقت گذاشت که در حال جایگزینی توسط یک زبان دیگری است. در زیر می‌توانید تفاوت Swift و Objective-C و همچنین مزیت‌های سوئیفت نسبت به Objective-C را مشاهده کنید.
4. C و C++
قبل از اینکه بررسی کنیم در سال 2023 این زبان‌ها در چه جایگاهی هستند، بگذارید به سال 2020 برگردیم و بررسی کنیم که در آن سال بیشترین تقاضا برای چه زبان‌هایی بوده است. تصویر زیر آمار TIOBE را نشان می‌دهد.
زبان C در جایگاه اول قرار گرفته است. همچنین جاوا نیز در جایگاه دوم است و پایتون اینبار در رده سوم قرار گرفت. به نظر شما دلیل افت پایتون و رشد C چه می‌توانست باشد؟ شاید عجیب و خنده دار باشد اما دلیل آن کرونا بود. کرونا همه چیز را در دنیا تغییر داد و تغییر در تقاضای زبان‌های برنامهنویسی نیز از این قاعده مستثنا نبود. بسیاری از شرکت‌ها که در حوزه پزشکی فعالیت دارند، باید برای توسعه از زبان‌هایی مانند C و C++ استفاده می‌کردند. بنابراین رشد چشمگیر زبان C مربوط به مسائل پزشکی بود. این زبان در مایکرویوها، یخچال‌ها و... کاربرد گسترده‌ای دارد. آیا آمار در سال 2022 هم همین است؟
پس از سال 2020 رفته رفته دوباره زبان C و جاوا جایگاه خود را به پایتون باختند و در ژانویه سال 2022 دوباره پایتون در جایگاه اول قرار گرفت. زبان C هم اکنون در رتبه دوم و جاوا در رتبه سوم قرار گرفته است. بنابراین آیا C و C++ زبان‌هایی برای آینده هستند؟ برای کار‌های علمی و دستگاه‌های کوچک احتمالا بله ولی آیا استفاده گسترده از این دو زبان به این معناست که بهترین زبان‌ها هستند؟ قطعا اینطور نیست زیرا بسیاری از زبان‌های ارائه شده برای پیاده‌سازی یک روش مدرن‌تر و سرعت بیشتر بوده است. سرعت همه جا حرف اول را می‌زند. بنابراین این دو زبان احتمالا در آینده با چالش‌هایی روبرو خواهند بود و نیاز به زبان‌هایی مدرن‌تر و کارا‌تر باشد.
جایگزین: راست (Rust) یا رابی (Ruby)
زبان Rust توسط شرکت موزیلا (Mozilla) برای ساخت اپلیکیشن‌های دسکتاپ ساخته شد. این شرکت پس از برخورد با مسائل گوناگون در استفاده از C++ تصمیم به استفاده از زبانی کرد که مسائل موجود را حل کند و نگرانی‌ها را از بین ببرد. Rust از زمان ساخته شدنش در حال رشد بوده و بسیاری از برنامه‌نویسان پس از کار با Rust این زبان را انتخاب کردند و به آن علاقه پیدا کردند. Rust زبانی است که کاستی‌های زبان C++ را ندارد و یک زبان مدرن محسوب می‌شود.
با اینکه هنوز زبان C++ استفاده گسترده‌تری نسبت به Rust دارد، اما وقتی به آینده نگاه می‌کنیم، با ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی که این زبان دارد، باید گفت که Rust در مقابل C++ دست برتر را دارد.
Ruby نیز یک زبان مدرن محسوب می‌شود. طبق آمار Tech Gig توسعه‌دهندگان این زبان به صورت متوسط بیشترین حقوق را در بین توسعه‌دهندگان دنیا می‌گیرند. فرقی نمی‌کند! هر دو زبان Rust و Ruby جایگزین‌های بسیار خوبی نسبت به C و C++ هستند و احتمالا یک مهاجرت درست برای آینده باشد.
