IDE چیست؟ انتخاب بهترین IDE برای برنامه‌نویسی (وب، پایتون، جاوا، کاتلین، اندروید)

IDE چیست؟

IDE مخفف Integrated Developement Environment به فارسی محیط توسعه یکپارچه است. یکپارچه بودن به این معناست که تمامی ابزار‌هایی که برای توسعه نرم‌افزار مورد نظر خود را نیاز دارید، در قالب یک محیط جمع کرده و ارائه می‌دهد.

بنابراین IDE به طور کلی مجموعه‌ای ابزار‌ها هستند که در اختیار یک توسعه دهنده اپلیکیشن بصورت یکجا و کامل قرار می‌گیرد که بتواند به راحتی توسعه اپلیکیشن مورد نظر خود را امکان پذیر کند.

تفاوت IDE با Code Editor

بسیاری از برنامه‌نویسان تفاوت IDE با ویرایشگر کد را نمی‌دانند و حتی این دو را با هم اشتباه می‌گیرند. ویرایشگر کد همانطور که از اسمش پیداست، نرم‌افزاری است که برای ویرایش ساده کد مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ در حالیکه IDE تمامی ابزار‌های مورد نظر از قبیل ویرایشگر کد، کامپایلر، دیباگر و... را در یک رابط کاربری گرافیکی (GUI) در اختیار توسعه دهندگان قرار می‌دهد.

در گذشته ویرایشگر کد Notepad++ بسیار کاربردی، کم حجم و سریع بود اما امروزه ویرایشگری مانند VSCode بسیار کم حجم، با GUI بسیار جذاب و پر از پلاگین‌های کاربردی، توسعه را برای برنامه‌نویسان و به خصوص برنامه‌نویسان وب ساده کرده است.

به طور خلاصه، ویرایشگر کد کامل نیست ولی مزیت آن این است که سرعت اجرای زیادی دارد و همچنین به حافظه و پردازش بسیار کمتری نیاز دارد.

معرفی بهترین IDE برای برنامه‌نویسی

انتخاب یک IDE خوب برای شروع برنامه‌نویسی و توسعه نرم‌افزار مورد نظرمان بسیار مهم است. اینکه از چه ابزاری استفاده می‌کنید، می‌تواند تاثیر زیادی در سرعت برنامه‌نویسی و کیفیت آن داشته باشد. برای همین بهتر است که قبل از شروع برنامه‌نویسی، با ابزار‌هایی که هم اکنون طرفداران زیادی دارند و جامعه برنامه‌نویسان تمایل به استفاده از آن‌ها دارند، آشنا شویم.

ما در اینجا 8 IDE معروف را مورد بررسی قرار داده‌ایم که از نظر ما بهترین IDE برای برنامه‌نویسی و توسعه اپلیکیشن می‌باشند. عمده IDE‌هایی که در اینجا معرفی می‌کنیم، مبتنی بر IntelliJ هستند و شرکت توسعه دهنده آن Jetbrains می‌باشد.

1. IntelliJ IDEA (بهترین IDE برای جاوا و کاتلین)

اینتلی‌جی آیدیا بهترین IDE برای جاوا و کاتلین است. اگر به دنبال ساخت نرم‌افزار و اجرای آن بر روی JVM (ماشین مجازی جاوا)، احتمالا این بهترین گزینه شما خواهد بود. همچنین می‌توانید مستقیما پروژه‌هایی بر اساس فریمورک‌های Spring، Ktor، Quarkas و... بسازید.

اگر به زبان برنامه‌نویسی کاتلین علاقه دارید، این IDE به صورت کامل از این زبان پشتیبانی می‌کند و می‌توان اپلیکیشن‌های اندروید، iOS، وب، دسکتاپ و... را به کمک این زبان توسعه دهید.

ویژگی‌های IntelliJ IDEA

• پشتیبانی کامل از زبان برنامه‌نویسی کاتلین
• پشتیبانی کامل از زبان برنامه‌نویسی جاوا
• تکمیل هوشمند کد‌ها
• قابلیت دیدن جزئیات تاریخچه تغییرات کد‌ها (Local History)
• ابزار جستجوی هوشمند میان فایل‌ها و کد‌ها
• امکان برنامه‌نویسی برای Android، iOS، Desktop، Web و...
• پشتیبانی از توسعه UI به کمک Compose Multiplatform
• پشتیبانی از React، Node.js و...
• پشتیبانی از فریمورک‌های Spring، Ktor، Quarkas و...
• پشتیبانی از SQL

2. Android Studio (بهترین IDE برای اندروید و فلاتر)

اگر شما هم به دنبال توسعه اپلیکیشن برای اندروید هستید، حتما می‌دانید که در کنار IntelliJ IDEA، اندروید استودیو مهمترین ابزار توسعه اپلیکیشن‌های اندروید است. این IDE توسط گوگل توسعه داده شده است ولی مبتنی بر IntelliJ است یعنی هسته ابزار توسط Jetbrains توسعه داده شده است و توسط گوگل در حال توسعه است.

به کمک این ابزار می‌توانید به زبان‌های مختلف از جمله کاتلین و جاوا کد بنویسید و خروجی اندروید دریافت کنید.

همچنین به کمک SDK کاتلین مولتی پلتفرم موبایل که توسط جت برینز و گوگل توسعه داده شده است، به صورت همزمان خروجی اندروید و iOS را به زبان کاتلین دریافت کنید.

ویژگی‌های Android Studio

• دارای شبیه ساز (Emulator) داخلی گوشی‌های اندروید (مانند گوگل پیکسل)
• امکان افزایش امنیت اپلیکیشن به کمک Proguard
• پشتیبانی کامل از فریمورک فلاتر
• پشتیبانی از Kotlin Multiplatform Mobile برای دریافت خروجی اندروید و iOS
• امکان نصب Android SDK بصورت خودکار
• قابلیت تولید اپلیکیشن برای انواع پلتفرم (موبایل، تبلت، ساعت هوشمند، تلوزیون، دسکتاپ و...)

3. Visual Studio Code یا VSCode (بهترین IDE برای وب و کم حجم)

یکی از دلایل موفقیت VSCode، رایگان و کم حجم بودن آن است. ویژوال استودیو کد را هم می‌توان یک IDE دید و هم یک ویرایشگر کد! VSCode در سال 2015 معرفی شد و با رشد چشمگیر علاقه‌مندان به آن، تا سال 2018 طبق آمار Stackoverflow محبوب‌ترین IDE در بین توسعه دهندگان شد. ویژوال استودیو کد یک محیط کاملا قابل شخصی سازی دارد و می‌توانید از قالب مورد علاقه خود برای IDE استفاده کنید.

وجود پلاگین‌های بسیار زیاد و کاربردی به همراه آپدیت‌های همیشگی، این IDE را تبدیل به محبوب‌ترین IDE دنیا کرده است.

VSCode بر خلاف IDE‌های توسعه داده شده توسط جت برینز، رایگان است و مصرف منابع سیستمی آن بسیار پایین‌تر است. این IDE توسط مایکروسافت توسعه داده شده است و یکی از محبوب‌ترین IDE‌های دنیاست. وی اس کد در بین توسعه دهندگان وب نیز بسیار پر‌طرفدار است و به این دلیل که معمولا کد‌های فرانت‌اند و بک‌اند نیاز به کامپایلر داخلی IDE ندارد، پس می‌توان حتی در جایگاه ویرایشگر کد حرفه‌ای از آن استفاده کرد.

ویژگی‌های Visual Studio Code (VSCode)

• رایگان
• کم حجم و مصرف منابع کم
• پشتیبانی از Git و ورژن کنترل
• تکمیل کد هوشمند
• اصلاح هوشمند کد به کمک Refactor
• مولتی پلتفرم (قابل اجرا بر روی ویندوز، لینوکس و مک او اس)
• پشتیبانی از بیش از 30 زبان دنیا (جاوا اسکریپت، پایتون، جاوا، کاتلین، HTML، CSS، PHP و...)

3. PHPStorm (بهترین IDE برای PHP)

زبان PHP هم از آن زبان‌های پر‌طرفدار در دنیای برنامه‌نویسی وب است. همانطور که می‌دانید، PHP در توسعه بک‌اند وب تاکنون بسیار موفق عمل کرده و با ظهور چارچوب‌های متنوع مانند فریمورک لاراول، به این محبوبیت افزوده شد. برای اینکه بتوانیم به صورت حرفه‌ای برنامه‌نویسی PHP را انجام دهیم، قطعا نیاز به یک فریمورک قوی داریم که سازگاری زیادی نیز با فریمورک‌های معروف مانند Symphony و Laravel داشته باشد.

برای چنین نیازی، پی اچ پی استورم معرفی شده است. این IDE مخصوصا برای کدنویسی به زبان PHP ساخته شده است اما برای یک فول استک دولوپر همه ابزار‌های مورد نیاز را دارد و بنابراین برای فرانت‌اند نیازی به IDE دیگری نخواهید داشت. پی اچ پی استورم نیز بر مبنای IntelliJ توسعه داده شده است.

ویژگی‌های PHPStorm

• پشتیبانی و سازگاری کامل با فریمورک‌های معروف PHP
• پشتیبانی از Composer
• پشتیبانی از زبان‌های جاوا اسکریپت، SQL، HTML، CSS، SASS
• پشتیبانی از فریمورک‌های جاوا اسکریپت (React.js و Vue.js)
• پشتیبانی از PHP Doc
• پشتیبانی از ورژن کنترل (Git، Space و...)
• تکمیل خودکار کد‌های PHP

4. Pycharm (بهترین IDE برای پایتون Python)

بسیاری از برنامه‌نویسان علاقه‌مند به یادگیری زبان Python هستند. برای این زبان نیز IDE‌های متفاوتی وجود دارد اما بهترین محیط توسعه نرم افزار معرفی شده برای پایتون تاکنون، به قطع پایچارم بوده است. این IDE نیز توسط جت برینز توسعه داده شده است و مبتنی بر انجین IntelliJ ساخته شده است. این ابزار از فریمورک‌ها و تکنولوژی‌هایی مانند Django، Flask، Pyramid web2py پشتیبانی می‌کند.

همچنین این IDE پشتیبانی کاملی از زبان‌های جاوا اسکریپت، TypeScript، CoffeScript، HTML و CSS دارد. این ابزار پلاگین‌های زیادی برای برنامه‌نویسی با زبان پایتون در اختیار شما قرار می‌دهد. پس در نوع خود بهترین است.

ویژگی‌های Pycharm

• پشتیبانی کامل از زبان پایتون
• پشتیبانی از زبان‌های جاوا اسکریپت، تایپ اسکریپت، CoffeScript ،HTML و...
• پشتیبانی از Node.js، AngularJs و React.js
• پشتیبانی کامل از ورژن کنترل‌ها (گیت و Space)
• پشتیبانی کامل از فریمورک جنگو (Django)
• خطایابی هوشمند در زمان کدنویسی
• امکان اصلاح هوشمند کد‍‌ها

5. Xcode (بهترین IDE برای iOS و MacOS)

توسعه دهندگان پلتفرم‌های اپل نیز به یک IDE مناسب برای برنامه‌نویسی به زبان Swift و Objective-C نیاز دارند. کمپانی اپل نیز برای این منظور IDE مخصوص خود را با نام XCode برای توسعه دهندگان قرار داده است. به کمک این IDE می‌توان برای همه انواع دستگاه‌های اپل که با سیستم عامل iOS یا MacOS کار می‌کنند، اپلیکیشن ساخت. برای مثال می‌توانید به کمک این IDE برای آیفون، اپل تی وی و اپل واچ اپلیکیشن توسعه داد.

محیط توسعه XCode بسیار جذاب و انعطاف پذیر است و به آن علاقه‌مند خواهید شد. رابط کاربری گرافیکی (GUI) این ابزار بسیار دلنشین است و می‌تواند در افزایش میزان جذابیت برنامه‌نویسی به زبان Swift تاثیر زیادی داشته باشد.

ویژگی‌های کلیدی XCode

• پشتیبانی از زبان‌های Swift ، Python ، Ruby ، Objective-C ، Java، C++ و C
• رابط کاربری گرافیکی (GUI) جذاب و کاربرپسند
• پشتیبانی از پلاگین‌های متعدد
• امکان برنامه‌نویسی برای دستگاه‌های موبایل، تبلت، دسکتاپ، واچ و تلوزیون اپل
• قابلیت شخصی‌سازی و استفاده از تم‌های مختلف

6. AppCode (یکی از بهترین IDE‌ها برای iOS و MacOS)

حال که با XCode آشنا شده‌اید، بد نیست روش جت برینز را نیز برای توسعه اپلیکیشن‌های iOS و MacOS را بررسی کنیم. AppCode نام IDE مبتنی بر اینتلیجی برای محصولات اپل است. دلایلی وجود داشته است که این غول سازنده IDE‌های مدرن دست به ساخت یک IDE برای رقابت با XCode زده است.

AppCode از زبان‌های متعدد پشتیبانی می‌کند و از قدرت انجین IntelliJ بهره‌مند شده است.

ویژگی‌های AppCode

• ویرایشگر هوشمند با قابلیت تشخیص خطا‌ها و ناوبری بهتر در پروژه
• تکمیل کد اتوماتیک بصورت هوشمند
• امکان اصلاح کد‌ها و فایل‌ها به صورت هوشمند با قابلیت Refactor
• پشتیبانی از زبان‌های متعدد مانند Swift، C، C++، Javascript، HTML، CSS و XPath
• پشتیبانی از SDK کاتلین مولتی پلتفرم موبایل (KMM)
• و...

7. WebStorm (بهترین IDE برای جاوا اسکریپت و فرانت‌اند)

اگر پایه برنامه‌نویسی شما جاوا اسکریپت است و یا یادگیری جاوا اسکریپت برای توسعه اپلیکیشن فرانت‌اند و بک‌اند را دارید، این IDE برای شما ساخته شده است. وب استورم قابلیت کنترل نسخه، تکمیل کد هوشمند، سازگاری کامل با فریمورک‌های جاوا اسکریپت مانند ری‌اکت و Vue.js و همچنین پشتیبانی کامل از Node.js را داراست.

Webstorm یکی از بهترین و رایج‌ترین IDE‌ها در بین توسعه دهندگان وب است که از محبوبیت بالایی برخورد دار است. این IDE نیز مبتنی بر IntelliJ و محصول جت برینز است.

ویژگی‌های Webstorm

• قابلیت تکمیل هوشمند کد
• پشتیبانی کامل از زبان جاوا اسکریپت
• پشتیبانی از React.js، Vue.js، Node.js، SQL، Sass Stylus، Typescript، Angular.js، LESS
• پشتیبانی از Refactor و اصلاح هوشمند کد‌ها و فایل‌ها

8. Fleet IDE (بهترین IDE مبتنی بر IntelliJ و نسل بعدی IDE‌های جت برینز)

Fleet IDE یکی از IDE‌های دیگر جت برینز است که با هدف رقابت با VSCode توسعه داده شده است. هدف از ایجاد این IDE، ساخت یک محیط توسعه نرم‌افزار مبتنی بر انجین IntelliJ، کم حجم و پر‌سرعت با یک رابط کاربری جدید معرفی شده است. این IDE هنوز در دست ساخت است و به صورت رسمی منتشر نشده است.

دلیل معرفی آن در این لیست این است که احتمالا باید شاهد کاهش محبوبیت Visual Studio Code باشیم زیرا Fleet تمام قابلیت‌های کلیدی ویژوال استودیو کد را در خود خواهد داشت و علاوه بر آن، قابلیت‌های کللیدی پلتفرم IntelliJ را نیز در خود گنجانده است.

دلیل دیگر معرفی آن، کم حجم بودن، سرعت بالا در اجرا و استفاده بسیار کم از منابع سیستمی در زمان اجرا می‌توان اشاره کرد. در جت برینز وجود یک IDE با قابلیت رقابت با VSCode بسیار خالی بود. حال باید منتظر انتشار یک IDE قدرتمند توسط جت برینز باشیم.

می‌توانیم Fleet IDE را بهترین IDE برای C++ نیز معرفی کنیم.

ویژگی‌های کلیدی Fleet:

• کم حجم و استفاده منابع سیستمی مناسب
• سرعت بالا در اجرا
• پشتیبانی از مدیریت ورژن و گیت
• پشتیبانی از Space
• پشتیبانی از زبان‌های مختلف (پایتون، کاتلین، جاوا، جاوا اسکریپت، تایپ اسکریپت، HTML، CSS، Go، PHP، سی پلاس پلاس و...)
• مولتی پلتفرم (قابلیت اجرا بر روی ویندوز، لینوکس و مک او اس)
• وجود پلاگین‌های متعدد
• امکان شخصی سازی و انتخاب تم مورد نظر
• امکان اجرا و دیباگ کد‌های جاوا بر اساس Maven و Gradle

کلام آخر

انتخاب بهترین IDE برای برنامه‌نویسی بسیار حائز اهمیت است زیرا تاثیر زیادی در کیفیت کدنویسی شما خواهد داشت. در اینجا ما لیستی از 8 IDE مناسب برای انواع کاربرد‌ها و تکنولوژی‌ها معرفی کرده‌ایم که می‌توانید با انتخاب یکی از IDE‌های بالا بر اساس کاربرد مورد نظر خود، برنامه‌نویسی را با جذابیت بیشتری انجام دهید.

بیشتر IDE‌های معرفی شده مبتنی بر IntelliJ و ساخته شده توسط Jetbrains بود. جت برینز بهترین کمپانی سازنده IDE‌های دنیاست و یک جامعه بسیار بزرگی از برنامه‌نویسان از این IDE‌ها برای توسعه اپلیکیشن‌های خود استفاده می‌کنند. حتی گوگل نیز برای توسعه اندروید استودیو از پلتفرم IntelliJ کمک گرفته است تا بتواند یک IDE بسیار قوی و هوشمند را توسعه بدهد. پیشنهاد می‌کنیم که از IDE مبتنی بر IntelliJ استفاده کنید زیرا هر کدام بهترین در نوع خود هستند.

در نهایت اگر IDE مناسبی را می‌شناسید که ما از قلم انداخته‌ایم و یا احساس می‌کنید جای آن خالی است، می‌توانید آن را برای ما کامنت کنید تا در صورت صلاح دید، به این لیست اضافه کنیم.