حتما شما نیز در سطح وب با عبارت صفحه 404 بر‌خورده‌اید. این یک عبارت رایج در دنیای وب است. احتمالا وقتی با این صفحه مواجه شده‌اید، متوجه شده‌اید که نمایش چنین صفحه‌ای یعنی صفحه مورد نظر وجود ندارد. اما ما برنامه‌نویسان و متخصصان سئو از آن چه تعریفی داریم؟
صفحه 404 چیست؟ چرا باید آن را بشناسیم؟ چه اهمیتی در سئو برای ما دارد و تاثیر آن بر روی سایت ما چیست؟ آیا صفحه 404 در وردپرس نشان دهنده وجود مشکلی در سایت ماست؟
قبل از اینکه با مفهوم و کاربرد صفحه ارور 404 آشنا شویم، بهتر است کمی تخصصی‌تر به این مبحث بپردازیم. برای همین منظور ابتدا اجازه دهید بررسی کنیم که کد وضعیت چه معنایی دارد.
با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
کد وضعیت (Status Code) در وب چه معنایی دارند؟
هنگامی که به یک سروری درخواست می‌دهید تا یک صفحه وبی را برای شما برگرداند، سرور درخواست شما را دریافت می‌کند و یک پاسخ را برای شما بر‌می‌گرداند.
برای ارسال هر درخواست توسط کاربر (که از این به بعد آن را به کلاینت می‌شناسیم) یک هدر درخواست (Request Header) نیز به همراه بدنه اصلی درخواست ارسال می‌گردد. در هدر درخواست اطلاعاتی مانند مرورگر، سیستم‌عامل، توکن‌های احراز هویت و... ارسال می‌گردد.
سپس سرور به همراه بدنه اصلی پاسخ، یک هدر پاسخ (Response Header) نیز برای کلاینت بر‌می‌گرداند. یکی از مواردی که در هدر (سر) پاسخ بر‌می‌گردد، کد وضعیت درخواست است.
کد وضعیت در واقع نوع کلی پاسخ را بر‌می‌گرداند. این کد وضعیت یک عدد 3 رقمی است.
برای مثال 200 به معنای بدون مشکل بودن درخواست و باز‌گرداندن پاسخ بدون مشکل است.
یا برای مثال 301 به معنای ریدایرکت دائمی به یک صفحه دیگری است. اگر نمی‌دانید ریدایرکت چیست، می‌توانید در مقاله "ریدایرکت صفحات چیست (آشنایی با خطای ریدایرکت)" درباره آن بیشتر مطالعه کنید.
صفحه 404 چیست؟
همانطور که در بالا توضیح دادیم، هر پاسخی از سرور یک کد وضعیت نیز به همراه خود دارد. 404 نیز همان کد وضعیت پاسخ به محتوایی است که وجود ندارد.
معمولا سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها برای اینکه کاربر گمراه نشود، به صورت گرافیکی و با نوشته‌ای به او می‌گویند که این صفحه وجود ندارد و بهتر است آن صفحه را ترک کنند.
چرا صفحات 404 برای سئو مهم هستند؟
شاید شما نیز شنیده باشید که این صفحه برای سئو مضر هستند. البته چنین تعبیری نسبت به ماهیت این صفحه اشتباه است.
وجود چنین صفحه‌ای مشکلی برای سئو سایت شما ایجاد نمی‌کند. در واقع مشکل اصلی اشتباهاتی است که یا از آن‌ها آگاهی ندارید یا نسبت به آن‌ها بی‌توجه هستید.
برای مثال اگر شما یک آدرس را در سایت استک لرن به اشتباه وارد کنید، با یک صفحه 404 مواجه می‌شوید. برای هدایت شما به صفحات دیگر نیز (مانند صفحه اصلی سایت) از دکمه‌های مناسبی استفاده شده است تا شما را به قسمت دیگری از سایت هدایت کند. در واقع این اشتباه شما است که باعث دیده شدن این صفحه شده و مشکل از سایت نیست.
شما محتوای اشتباهی را درخواست کرده‌اید و در پاسخ نیز یک صفحه 404 بر‌می‌گردد. این مشکل ممکن است بخاطر تغییر نا‌‌آگاهانه آدرس URL صفحه توسط شما رخ داده باشد و یا اصلا توسط مدیر سایت به کلی حذف شده باشد.
اما وجود چنین مشکلی در خود سایت متفاوت است. فرض کنید ما یک مقاله منتشر کرده باشیم و در آن لینک‌سازی داخلی کرده باشیم. پس از اینکه روی یکی از لینک‌های مقاله کلیک کنید، با یک صفحه 404 مواجه می‌شوید. چنین چیزی از طریق گوگل و سایر موتور‌های جستجو قابل ردیابی است و مقصر چنین مشکلی آن سایت است زیرا به درستی لینک‌سازی را انجام نداده است. به چنین لینک‌سازی اشتباهی که باعث می‌شود کاربر صفحه 404 را مشاهده کند، لینک شکسته (Broken Link) گفته می‌شود.
بنابراین یک مدیر سایت همواره باید اطمینان حاصل کند که لینک‌های شکسته در سایتش وجود نداشته باشد و از عدم وجود چنین لینک‌هایی در محتوای سایت اطمینان حاصل کند.
مشکل بعدی که لینک‌های 404 می‌توانند برای سایت ایجاد کنند، افزایش نرخ پرش (بانس ریت) است. افزایش Bounce Rate به گوگل عدم رضایت و عدم ماندگاری کاربران در سایت را مخابره می‌کند. در چنین شرایطی کاهش رتبه سایت در گوگل را می‌توان انتظار داشت.
طراحی صفحه خطای 404
نکته‌ای که برای ما برنامه‌نویسان و متخصصان سئو مهم است، این است که باید بدانیم این خطا در هر صورت اتفاق می‌افتد و نمی‌توان از آن جلوگیری کرد.
خواه چنین مسئله‌ای بخاطر وارد کردن آدرس اشتباهی توسط کاربر باشد و یا اشتباه از سمت خود سایت باشد. صرف نظر از سئو، نباید با نمایش صفحه‌ای که برای کاربر مفهوم خاصی ندارد، کاری کنیم که او سایت ما را به کلی ترک کند.
برای اینکه بتوانیم از این اتفاق جلوگیری کنیم، می‌توانیم صفحه 404 اختصاصی برای سایت خود بسازیم. بنابراین هر زمان که قرار بود پاسخ با کد وضعیت 404 برگردد، یک صفحه شکیل و زیبا به کاربر نشان می‌دهیم و به کمک دکمه کال تو اکشن، از او می‌خواهیم که بر روی آن کلیک کند تا به صفحه دیگری هدایت شود (برای مثال صفحه خانه سایت).
چنین راهکاری حتی باعث کاهش بانس ریت نیز می‌شود و ریسک کاهش رتبه سایت ما در گوگل را نیز کاهش می‌یابد.
برای طراحی قالب صفحه 404 به نکات زیر توجه کنید:
- لیست مطالب، محصولات یا دوره‌های معتبر خود در صفحه 404 استفاده کنید. نمایش آن‌ها به شکلی زیبا می‌تواند کاربر را به صفحات دیگری جذب کند و از ترک سایت شما جلوگیری کند
- سعی کنید از انیمیشن یا یک تصویر جذاب و ترجیحا به صورت کارتونی و طنز در این صفحه استفاده کنید
- دکمه‌های کال تو اکشن مناسب مانند بازگشت به صفحه خانه را قرار دهید
- در صورت امکان یک کادر جستجو در صفحه به صورت بزرگ و راحت در مشاهده استفاده کنید
- از نمونه صفحه 404 در سایت‌های خلاق ایده بگیرید
چند نکته مهم درباره خطای صفحه 404
- اگر آدرس صفحه‌ای را تغییر داده‌اید، حتما آدرس قبلی را به آدرس جدید ریدایرکت کنید. دلیل آن هم این است که گوگل برای صفحه قبلی شما احتمالا رتبه خوبی در نظر گرفته باشد. حال اگر صفحه قبل دیگر وجود نداشته باشد، با ارور 404 مواجه می‌شود. بنابراین آن صفحه را با قدرتش حذف خواهد کرد. برای از بین نرفتن رتبه آن صفحه، آدرس آن را به صفحه جدید ریدایرکت کنید. اگر یک سایت وردپرسی دارید و نمی‌دانید چطور ریدایرکت کنید، پست ریدایرکت در وردپرس را بخوانید.
- اگر صفحه‌ای را تغییر آدرس داده‌اید و یا حذف کرده‌اید ولی از سایر صفحات به آن لینک داده‌اید، نسبت به اصلاح یا حذف لینک شکسته را آن صفحات اقدام کنید. برای یافتن آن‌ها می‌توانید از ابزار‌های رایگان مانند Broken Link Checker استفاده کنید.
- در طراحی صفحه ارور 404 دقت کنید و آن را به این دلیل که آن صفحه وجود ندارد، رها نکنید. این صفحه ممکن است به تعداد دفعات زیادی قرار باشد به کاربران شما نمایش داده شود. بنابراین ساخت صفحه 404 اختصاصی و همچنین وجود دکمه‌های کال تو اکشن مناسب می‌تواند از خروج کاربر شما از سایت جلوگیری کند و نرخ پرش را نیز کاهش دهد.
